Ο Καραμανλής ζήτησε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας τριάντα έξι φορές τη λήψη μέτρων, αλλά οι πολίτες ούτε που ήθελαν να τον ακούσουν.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 2009 και ενώ οι θυρίδες των πολυκατοικιών της Αθήνας ήταν γεμάτες από εκκαθαριστικά σημειώματα της εφορίας για την είσπραξη του ΕΤΑΚ (3), ο Καραμανλής προκήρυξε εκλογές.

Θεωρούσε αυτή την απόφασή του, που ερμηνεύτηκε ακόμα και από τους οπαδούς της Ν.Δ. Ως απόδραση, “ κορυφαία εθνική επιλογή”, γιατί πίστευε ότι μόνο μια νέα, ισχυρή κυβέρνηση “ θα μπορούσε να πάρει αποφάσεις που χρειάζεται ο τόπος”.

“ Πήρα το κόστος να μου λένε ότι απέδρασα για να μην πάει στα βράχια η χώρα”, μου είχε πει τότε.

Αμέσως μετά ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη και ανακοίνωσε στη ΔΕΘ ένα σκληρό, αλλά ήπιο – σε σύγκριση με το Μνημόνιο του ΔΝΤ- πρόγραμμα λιτότητας, το οποίο περιλάμβανε πάγωμα μισθών, συντάξεων, περικοπή υπερωριών επιδομάτων, καθιέρωση τεκμηρίων, , ευέλικτες εργασιακές σχέσεις κλπ. Αιτιολόγησε, δε την πρότασή του αυτή ως εξής:

“ Ο λαϊκισμός θα είναι πρόσκαιρα ευχάριστος, αλλά για ελάχιστο διάστημα. Από εκεί και πέρα οι επιπτώσεις θα είναι εξαιρετικά επώδυνες για του πολίτες. Και βέβαια θα απαιτηθεί πολλαπλάσιος χρόνος από ό,τι χρειάζεται τώρα για να βγούμε από την κρίση”.

Πίστευε τότε πως, αν είχαν ληφθεί τα μέτρα που είχαμε συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (…), η παρτίδα της οικονομίας σωζόταν.

Και κατέληξε σε εκείνη τη διορατική ομιλία του:

“ Θέλουμε να περιορίσουμε το κόστος του δημόσιο τομέα ή να συρθούμε σε αύξηση φόρων και αδυναμία πληρωμών”;

Ήταν εκπληκτικό: ο πρωθυπουργός μίλησε στους Έλληνες για πτώχευση “ φόρα παρτίδα”, αλλά κανείς δεν τον πήρε στα σοβαρά!

Κατά την έξοδο από το Βελλίδειο, μετά το τέλος της ομιλίας του πρωθυπουργού, υπήρχε ο συνήθης συνωστισμός. Οι υπουργοί στριμώχνονταν με οπαδούς και στελέχη της κρατικής νομενκλατούρας, για να βγουν προς τη λεωφόρο Στρατού.

................................................................................

Οι πολίτες, και κυρίως οι νεοδημοκράτες, όμως ούτε που άκουσαν τις προειδοποιήσεις Καραμανλή. Όλοι ερμήνευαν την απόφασή του για εκλογές ως … κοπάνα από τα δύσκολα. Ότι μόλις τα βρήκε σκούρα, τα παράτησε. Ότι τους πρόδωσε. Κι ήταν τόσο εξοργισμένοι μαζί του, που ελάχιστα πρόσεχαν από όσα έλεγε για την οικονομία τότε. Ούτε καν την προειδοποίησή του για “ στάση πληρωμών”.

Εκείνος όμως ήταν απτόητος. Το βράδυ γευμάτισε με το στενό του φίλο Σταύρο Λαζαρίδη στην Καλαμαριά και την επομένη συνέχισε στη συνέντευξη Τύπου:

“ Τι έκανε η κρίση; Έκανε την ανάγκη πιο επείγουσα. Την έσπρωξε και μας την έφερε μπροστά μας. Αντί να επιχειρήσεις σταδιακή μείωση του δημόσιου χρήματος σε μια δεκαετία ή δωδεκαετία, επιβάλλει να είσαι έτοιμος για την οικονομική ανάκαμψη της επόμενης μέρας, δηλαδή να κάνεις αυτές τις πολιτικές τώρα”.

Όλη η προεκλογική εκστρατεία κύλησε κάπως έτσι, σε αυτούς τους τόνους.

Ο πρωθυπουργός μιλούσε συνεχώς για το δημόσιο χρέος. Σε μια συνέντευξή του στην Καθημερινή της 15ης Σεπτεμβρίου 2009 σημείωνε:

“ Η κρίση άλλους τους χτυπάει με μια τρομακτική αύξηση ανεργίας, άλλους με καταβύθιση σε μεγάλη ύφεση. Εμάς μας χτυπάει στο αδύνατό μας σημείο, που είναι οι δομικές δημοσιονομικές αδυναμίες … Δε θα πείραζε να σου ξεφύγει ένα χρόνο το έλλειμμα. Έκτακτη κρίση είναι. Όταν όμως έχεις μόνιμη διαρθρωτική πάθηση που είναι κυρίως το δημόσιο χρέος, και να το πολεμήσεις τώρα! Γιατί μετά, αν το αφήσεις να εξελίσσεται, τα πράγματα θα είναι πάρα πολύ χειρότερα. Αν το πολεμήσουμε τώρα αποτελεσματικά, σε δύο χρόνια θα είναι μια πολύ καλύτερη μέρα”.

Ο Καραμανλής ζήτησε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας τριάντα έξι φορές τη λήψη μέτρων, αλλά οι πολίτες ούτε που ήθελαν να τον ακούσουν. Πίστευαν ότι αυτά είναι δικαιολογίες για την απόδραση από την εξουσία.

Οπότε η καταληκτική του κορόνα στο Πεδίο του Άρεως, ότι “ την ώρα της σφοδρότερης παγκόσμιας κρίσης, την ώρα που τα ελλείμματα στην Ευρώπη εκτινάσσονται στα ύψη, το ΠΑΣΟΚ ανακάλυψε το πρωτάκουστο: “ Τα λεφτά- λέει- “ δεν είναι πρόβλημα”! , ήταν σα να μην ειπώθηκε ποτέ. Δεν τον άκουγαν!

Μανώλης Κοττάκης

Καραμανλής – Off the record