Μιχάλης Ιγνατίου: Το Νοέμβριο του 2009, σε μυστική σύσκεψη στο Λουξεμβούργο, οι Ευρωπαίοι παρέδωσαν στον τότε υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου κείμενο 5 σελίδων για αντιμετώπιση της κρίσης το οποίο απέκλειε το ΔΝΤ

Μιχάλης Ιγνατίου: Το Νοέμβριο του 2009, σε μυστική σύσκεψη στο Λουξεμβούργο, οι Ευρωπαίοι παρέδωσαν στον τότε υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου κείμενο 5 σελίδων για αντιμετώπιση της κρίσης το οποίο απέκλειε το ΔΝΤ

 «Το Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2009, πέντε αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Eurogroup, της ΕΚΤ και της ελληνικής κυβέρνησης, συνοδευόμενοι από τους συνεργάτες τους, συγκεντρώθηκαν στο γραφείο του πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου υπό πλήρη μυστικότητα και υπό τον απαράβατο όρο ότι δεν θα δημοσιοποιηθεί ποτέ η μυστική αυτή συνάντηση.

Ο Ζαν Κλόντ Γιούνκερ ήταν ο οικοδεσπότης και οι φιλοξενούμενοι του έφτασαν στο Δουκάτο από τη Φραγκφούρτη, τις Βρυξέλλες και την Αθήνα. Παραβρέθηκαν ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλόντ Τρισέ, ο Επίτροπος Χοακίμ Αλμούνια, ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο διοικητής της ΤτΕ, Γιώργος Προβόπουλος.

Για τη μυστική συνάντηση με ενημέρωσε δοκιμασμένη πηγή του Eurogroup, του οποίου προέδρευε τότε ο κ. Γιούνκερ, και την επιβεβαίωσε σε μένα ο κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μου είπε ότι στη διάρκειά της «μας ζητήθηκαν μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος του 2010 (φυσικά όχι του 2009). Ειδικά», σημείωσε, «η ΕΚΤ επέμενε πολύ σε μεγάλη μείωση (μίλησε για 4-5 μονάδες). Τελικά στον προϋπολογισμό βάλαμε μείωση 3,6 μονάδες που με τα επιπλέον μέτρα του Ιανουαρίου έγιναν 4 μονάδες», τόνισε ο τότε υπουργός Οικονομικών.

Η πηγή του Eurogroup μου περιέγραψε τη μυστική συνάντηση, και τους λόγους πραγματοποίησής της:

«Επικρατούσε πολύ μεγάλη ανησυχία επειδή ο κ. Παπανδρέου λειτουργούσε ως η χώρα του να μην είχε κανένα πρόβλημα. Ετσι, αποφασίστηκε να γίνει η συνάντηση, να ξεκαθαριστεί το σκηνικό και να του στείλουν προειδοποίηση ότι ακολουθεί λάθος δρόμο. Ζητήθηκε από τον κ. Παπακωνσταντίνου και τον κ. Προβόπουλο να πάνε στο Λουξεμβούργο υπό καθεστώς μυστικότητας. Εμείς πήγαμε στο Λουξεμβούργο με το αυτοκίνητο του κ. Αλμούνια και είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε κατά τη διαδρομή ένα έγγραφο χωρίς αποστολέα και παραλήπτη, που είχαμε ετοιμάσει μετά από μεγάλη μελέτη της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. Βασικά επρόκειτο για τις επικεφαλίδες με κάποιες εισηγήσεις ενός «μίνι Μνημονίου». Η συνάντηση έγινε στο πρωθυπουργικό γραφείο και κράτησε περίπου τρεις ώρες. Ο κ. Γιούνκερ έδωσε στον κ. Παπακωνσταντίνου το κείμενο πέντε σελίδων που ετοίμασε η Διεύθυνση DGECFIN και το οποίο δεν έφερε καμία σφραγίδα. Επικεφαλής της ομάδας που το συνέγραψε ήταν ο Κάρλος Μαρτίνεζ. Με δύο λόγια ήταν ένα συμφωνημένο κείμενο από τις Βρυξέλλες και τη Φραγκφούρτη, το οποίο εγκρίθηκε από τη Γερμανία και τη Γαλλία, και το οποίο πρόσφερε λύσεις και απέκλειε εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι το ΔΝΤ, που προέκυψε αργότερα. Ηταν ένα manual διαχείρισης και συνολικής αντιμετώπισης της ελληνικής κρίσης. Και πιστεύαμε πολύ σ’ αυτό, διότι όπως σου είπα ήταν αντικείμενο πολυήμερης μελέτης και είχε εγκριθεί από την Κομισιόν και την ΕΚΤ και είχαν ενημερωθεί οι Γερμανοί και οι Γάλλοι που συμφωνούσαν».

Η πηγή του Eurogroup υπογράμμισε ότι κατά την άποψη όλων των μελών της ομάδας, εκείνο το κείμενο ήταν η ανεπίσημη «χείρα βοηθείας» που αναζητούσε ο κ. Παπανδρέου και θα μετατρέπετο σε επίσημη βοήθεια μόλις το αποδεχόταν ο Ελληνας πρωθυπουργός. Λέει σχετικά: «Ο κ. Προβόπουλος ήταν θετικότατος. Ο κ. Παπακωνσταντίνου ήταν θετικός. Αλλά δεν έπαιρναν αυτοί οι δύο τις αποφάσεις».

-        Ωραία, το δίνετε στον Ελληνα υπουργό Οικονομικών και στον Ελληνα κεντρικό τραπεζίτη. Και τι γίνεται μετά;

«Όπως σου είπα, ήταν και οι δύο θετικοί. Ο κ. Παπακωνσταντίνου μας απάντησε ότι θα παραδώσει το κείμενο στον πρωθυπουργό, θα το μελετήσουμε, θα δούμε εάν οι αριθμοί έχουν λογική. Μας είπε ότι θα ζητούσε από τον κ. Παπανδρέου να μας απαντήσει. Περιμέναμε 15 μέρες αλλά η απάντηση δεν ήρθε ποτέ. Μάλλον θα έλεγα πως μας απάντησε από το Ζάππειο όπου μοίρασε λεφτά. Όταν το ψάξαμε με τους ανθρώπους μας στην Αθήνα πληροφορηθήκαμε ότι ο πρωθυπουργός δεν επέτρεψε στον υπουργό του να μας απαντήσει. Αρχικά τον άφησε εκτεθειμένο απέναντι μας, αλλά εμείς γνωρίζαμε μετά την αλήθεια. Πιστεύουμε ότι εκείνη την ημέρα χάθηκε η παρτίδα. Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι η άρνηση απάντησης στο κείμενο του Λουξεμβούργου ήταν η αφετηρία του ναυαγίου της Ελλάδας. Πιστεύω ότι η χώρα σας έχασε μία μοναδική ευκαιρία και τολμώ να υποστηρίξω ότι ήταν η τελευταία ευκαιρία να αποφύγει την κρίση χωρίς περιπέτειες».

-        Γιατί δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ αυτή η συνάντηση;

«Γι’ αυτή την κρίσιμη συνάντηση δεν έμαθε κανείς τίποτα και θεωρώ λάθος μας ότι δεν την διαρρεύσαμε τότε. Το εισηγηθήκαμε αλλά δεν ήθελε ο κ. Γιούνκερ που πίστευε στη μυστική «οικονομική διπλωματία». Ισως να ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Θυμάμαι ότι ο κ. Αλμούνια στράφηκε πολλές φορές στους Ελληνες και τους είπε ότι «είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε, σας υποσχόμαστε ότι θα το κάνουμε». Ηταν ως να τους παρακαλούσε να δεχθούν τη βοήθειά του. Θυμάμαι ότι και οι δύο ήταν δεκτικοί και συμφωνούσαν, περισσότερο ο κ. Προβόπουλος. Ο κ. Παπακωνσταντίνου συμφωνούσε αλλά είπε ότι την απόφαση θα πάρει ο πρωθυπουργός. Προσωπικά πιστεύω ότι θα αποφεύγαμε όλα όσα ακολούθησαν εάν γινόταν δεκτό το έγγραφο. Όταν δεν μας απάντησαν, συζητήσαμε και συμφωνήσαμε ότι η Ελλάδα θα εξελιχθεί σε σοβαρότατο πρόβλημα, όπως και έγινε».

Ο κ. Προβόπουλος δεν θέλησε να τοποθετηθεί για τη μυστική συνάντηση του Λουξεμβούργου, αλλά ένας συνεργάτης του μου επιβεβαίωσε ότι συμμετείχε και ότι έλαβε και ο ίδιος το έγγραφο που εστάλη στον κ. Παπανδρέου.»

Μιχάλης Ιγνατίου